به گزارش زیستنا به نقل از LiveScience، پژوهشگران موفق شدند برای نخستین بار ویدئویی از «شیردهی» یک دوزیستان تخم‌گذار تهیه کنند که با یک مایع مغذی شبیه به شیر پستانداران به فرزندان خود «شیر» می‌دهد.
در این تصاویر جدید باورنکردنی، یک دوزیست شبیه کرم، نوزادان خود را با ماده‌ای مانند شیر مشابه آنچه پستانداران به نوزادان خود می‌دهند تغذیه می‌کند. این نخستین بار است که این رفتار در سیسیلین‌ها (Caecilians) مستند شده است.
در تصاویر یک سیسیلین حلقوی برزیلی ماده با نام علمی Siphonops annulatus، مایع شفافی را برای تغذیه فرزندان خود تولید می‌کند. این موجود که نوعی کور سمندر حلقوی است، در واقع نوعی دوزیست تخم‌گذار است. نوزادان با لمس فیزیکی و صداهای بلند ارتباط برقرار می‌کند تا مادر را ترغیب به ترشح این مایع چسبناک از مقعد خود کنند تا آن‌ها بتوانند از آن تغذیه کنند.
این رفتار مادرانه طی مطالعه‌ای ثبت شده است که در تاریخ ۴ مارس در ژورنال Science منتشر شده است.
فرزندان در میان مهره‌داران تخم‌گذار، به دریافت مواد غذایی از کیسه زرده، اندامی خارج جنینی، وابسته هستند.
اما برخی از گونه‌ها، رفتارهای مراقبتی از سوی والدین و غذای تخصصی را برای فرزندان خود ایجاد کرده‌اند. به‌غیراز پستانداران، انواع مختلف مراقبت مادری در عنکبوت‌ها، سوسک‌ها، ماهی و پرندگان مشاهده شده است و اکنون این رفتار مراقبتی در این دوزیست تخم‌گذار مشاهده می‌شود.
سیسیلین‌های برزیلی گروهی از دوزیستان‌های عجیب و بدون پا هستند که مانند کرم‌ها حرکت می‌کنند. برخی از گونه‌ها زنده‌زا هستند. برخی دیگر، مانند S. annulatus، تخم می‌گذارند.
فرزندان با استفاده از دندان‌های خود پشت مادر را گاز می‌گیرند و با پوزه‌های خود پشت مادر را لمس می‌کنند تا او را ترغیب کنند تا امکان دسترسی به کلواک (Cloaca) خود را برای آزاد کردن ماده‌ای شیر مانند فراهم کند. کلواک فضایی است که روده، مجرای ادراری و مجرای تناسلی به آن تخلیه می‌شود. بر اساس این مطالعه، این روش ارتباطی از فرزندان نوعی رفتار مطالبه‌گرانه در نظر گرفته می‌شود.
بر اساس مشاهدات، مادر دو ماه نخست پس از خارج شدن فرزندانش از تخم آن‌ها را با این «شیر» تغذیه می‌کرد. در این مدت، مادر نوزادان خود را حتی برای تغذیه ترک نکرد.
تجزیه‌وتحلیل بیشتر ترکیب شیر نشان داد که از اسیدهای چرب زنجیره بلند تشکیل شده است. این ترکیب مشابه ترشحات پستانداران است که در آن چربی‌ها منبع اصلی انرژی ارائه‌شده در طول دوره مراقبت توسط والدین هستند.
این گروه پژوهشی، سیسیلین‌ها را طی پژوهش میدانی در ایالت بهایا (Bahia) برزیل جمع‌آوری کرد و این موجودات را با فرزندانشان در اسارت نگه داشت. تمامی این نوزادان دارای بدن‌های سبک و صورتی نیمه شفاف بودند که نشان‌دهنده آن است که آن‌ها در مرحله اولیه یا میانی تکوین پس از خروج از تخم هستند.
مشخص شده است سیسیلین‌ها در کنار این ماده شیر مانند، خوراکی مغذی دیگری را در اختیار فرزندان جوان خود قرار می‌دهند و آن‌هم پوست خودشان است. مادرانی که در حال مراقبت از فرزندان تازه متولد شده هستند رنگ تیره خود را از دست می‌دهند و رنگ‌پریده می‌شوند. ترشحات غده‌ای، لایه بیرونی پوست را به منبع غذایی پر از مواد مغذی تبدیل می‌کند که سرشار از چربی‌ها است. فرزندان پس از خروج از تخم از دندان‌های خود برای از بین بردن پوست گوشتی مادران استفاده می‌کنند.
ازآنجاکه بیشتر گونه‌های سیسیلین‌ها خشکی‌زی هستند و در تونل‌های زیر زمین زندگی می‌کنند، یافتن آن‌ها بسیار دشوار است و بنابراین کمتر شناخته شده‌اند. ماروالی ویک (Marvalee Wake) زیست‌شناس دانشگاه کالیفرنیا، برکلی که در این مطالعه مشارکت نداشته است در بیانیه‌ای گفت: «مطالعه‌ای که به‌وسیله میلهو-فونتانا (Mailho-Fontana) و همکاران انجام شده است حیطه‌های جدیدی از تحقیقات را برای سیسیلین‌ها و به‌طورکلی برای زیست‌شناسی دوزیستان باز می‌کند.» وی افزود: «این مطالعه همچنین رویکرد گسترده‌ای برای بررسی تکامل حالت‌های حاصل از تولید مثل در معنای وسیع آن و شناخت بهتر جنبه‌های کلیدی زیست‌شناسی تکاملی فراهم می‌کند.»
منبع: LiveScience
Journal Reference:
Mailho-Fontana, Pedro L., Marta M. Antoniazzi, Guilherme R. Coelho, Daniel C. Pimenta, Lígia P. Fernandes, Alexander Kupfer, Edmund D. Brodie, and Carlos Jared. “Milk Provisioning in Oviparous Caecilian Amphibians.” Science ۳۸۳, no. 6687 (March 8, 2024): 1092–۹۵. https://doi.org/10.1126/science.adi5379.