به گزارش زیستنا به نقل از Phys.org، روزگل آسیایی (Asiatic Dayflower)، گلی زیبا و ظریف با نام علمی Commelina communis است که همانند نامش، هر یک از شکوفه‌های آن تنها ۲۴ ساعت دوام می‌آورند. این گیاه می‌تواند یون‌های سمی مس را به‌سرعت از خاک آلوده جذب کند. این گیاه که بومی بسیاری از مناطق شرق آسیا و بخش شمالی آسیای جنوب شرقی است با نام Yazhicao شناخته می‌شود اما در این خارج از منطقه علف هرزی مضر محسوب می‌شود.
گروهی از محققان از دانشگاه علم و فناوری ووهان (Wuhan University of Science and Technology) طی مقاله‌ای در نشریه International Journal of Environment and Pollution گزارشی از چگونگی پرورش نمونه‌های گلدانی این گیاه را در خاک آلوده به مس و روی توضیح دادند. این دو فلز به‌طورمعمول در زمین‌های اطراف مناطق صنعتی و زمین‌هایی که در گذشته استفاده شده‌اند یافت می‌شوند و تلاش‌های فراوانی برای یافتن روش‌های ساده، کارآمد و اغلب زیستی برای اصلاح مؤثر چنین مکان‌هایی وجود دارد.
گیاهانی که فلزات را مستقیماً از خاک جمع می‌کنند را می‌توان در چنین مکان‌های آلوده‌ای کشت داد و پس از کامل شدن رشدشان، می‌توان آن‌ها را برای فراوری برداشت کرد. فراوری بسته به شرایط اقتصادی، ممکن است به‌سادگی دفع ایمن مواد گیاهی آلوده یا استخراج یون‌های فلزی جذب شده باشد.
محققان این طرح دریافتند که C. communis نسبت به مس بسیار مقاوم‌تر از روی است. بااین‌حال، در غلظت کم این فلزات در خاک، هر فلز بر جذب همتای خود اثر هم‌افزایی داشت. در مقابل، در غلظت‌های بالای آلودگی هر دو فلز، توانایی گیاه در جذب مس کاهش یافت.
چنین روش‌های زیستی ساده‌ای برای اصلاح خاک‌های اطراف مراکز صنعتی، معادن و سایر مناطق آلوده به فلزات سنگین می‌تواند به کاهش اثرات مضر زیست‌محیطی چنین آلودگی‌ها کمک کند. یون‌های فلزات سنگین محلولی که تصفیه نشده باقی بمانند، خطر زیست‌محیطی بلندمدتی محسوب می‌شوند و بر زیست‌بوم‌های منطقه‌ای، زنجیره‌های غذایی مرتبط و آب‌های زیرزمینی تأثیر می‌گذارند.
بازنمایی انباشتگی بیش‌ازحد یون‌های مس از خاک آلوده به‌وسیله C. communis نشانگر آن است که این گونه گیاهی، ابزار مفید بالقوه‌ای در تلاش‌ها در گیاه‌پالایی (Phytoremediation) مناطق آلوده رهاشده و سایر مکان‌ها است.
منبع: Phys.org
Journal Reference:
Ren, Dajun, Xiaoqing Zhang, Shuang Liu, Shuqin Zhang, and Zhiqiang Pan. “Growth and Accumulation of Cu and Zn by Commelina Communis under Cu, Zn and Their Combined Pollution.” International Journal of Environment and Pollution ۶۹, no. 3/4 (2021): 197. https://doi.org/10.1504/IJEP.2021.10051955.