به گزارش زیستنا به نقل از EurekAlert، کبد جنین طی مرحله جنینی اندام اصلی خون‌ساز است. به‌طورکلی اعتقاد بر این است که سلسله‌مراتب خون‌سازی در کبد جنین از طریق تمایز سلول‌های بنیادی خون‌ساز (Hematopoietic Stem Cells) یا به‌اختصار HSCs جنین به وجود می‌آید. این دیدگاه فرض می‌کند که رابطه بین HSCs و پیش‌سازهای مشتق شده از آن از جنین تا بزرگ‌سال حفاظت شده است. طی یک همکاری پژوهشی با محوریت دانشگاه کوماموتو (Kumamoto University) در ژاپن، دانشمندان با استفاده از ردیابی تبار (Lineage Tracing) و موش‌های جهش‌یافته فاقد سلول‌های بنیادی خون‌ساز نشان دادند که اکثر پیش‌سازهای خون‌ساز به‌طور مستقیم از سلول‌های پیش‌ساز و نه از HSCs تولید می‌شوند. علاوه بر این، ردیابی تبار نشان داد که سلول‌های بنیادی خون‌ساز جنین پیش از تولد کمترین نقش را در تولید پیش‌سازها دارند. پژوهشگران اعتقاد دارند که این یافته‌ها نشان می‌دهد که بیشتر سلول‌های خونی در جنین مستقل از سلول‌های بنیادی خون‌ساز هستند و سبب می‌شود تا تجدیدنظری در نقش سلول‌های بنیادی در تشکیل بدن جنین صورت گیرد.
محققان در ارتباط با تشکیل سیستم خون‌ساز، به پرسشی قدیمی در مورد منشأ سلول‌های بنیادی خون‌ساز نیز پرداختند. آزمایش‌های پیوند قبلی همراه با کشت‌های برون زیوه‌ای (ex vivo) نشان داده‌اند که HSCها اغلب از ناحیه آئورت-گناد-مزونفروس درون جنینی (intra-embryonic Aorta-Gonad-Mesonephros) یا به‌اختصار AGM تولید می‌شوند. بااین‌حال، این یافته به دلیل نبود شواهد درون زیوه‌ای (in vivo) و مولکولی واضح بحث برانگیز شده است. اکنون، پژوهشگران برای نخستین بار نشان داده‌اند که فاکتور رونویسی Evi1 به‌طور خاص در شریان‌های درون جنینی بیان می‌شود و برای تولید سلول‌های بنیادی خون‌ساز هم لازم و هم کافی است.
تاکنون روشی برای تولید HSCها از سلول‌های iPS/ES پایه‌گذاری نشده است؛ بنابراین برای تسهیل پیشرفت‌های بیشتر در پزشکی بازساختی شناخت روشنی از سلول‌های بنیادی خون‌ساز و تشکیل سیستم خون‌ساز در جنین لازم است. یافته‌های ارائه‌شده در این مطالعه شواهد مهمی برای بهبود سیستم‌های کشت برای به دست آوردن سلول‌های بنیادی خون‌ساز مناسب بالین فراهم می‌کند.
دکتر یوکومیزو (Yokomizo) گفت: «ما می‌دانیم که چرا تولید سلول‌های بنیادی خون‌ساز دشوار است.» وی افزود: «در اینجا کار ما نشان می‌دهد که بیان Evi1 می‌تواند شاخص خوبی برای القای آن‌ها در شرایط آزمایشگاهی باشد.»
سلول‌های بنیادی خون‌ساز در مقابله با تعدادی از اختلالات خونی و ایمنی اهمیت دارند. دکتر یوکومیزو و گروه وی در نهایت در تلاش هستند تا تولید سلول‌های بنیادی خون‌ساز را در آزمایشگاه برای استفاده در پیوند ساده‌تر کنند. در حال حاضر، آن‌ها در حال بررسی چگونگی تولید سلول‌های بنیادی خون‌ساز پیش از تولد هستند.
منبع: EurekAlert
Journal Reference:
Yokomizo, Tomomasa, Takako Ideue, Saori Morino-Koga, Cheng Yong Tham, Tomohiko Sato, Naoki Takeda, Yoshiaki Kubota, et al. “Independent Origins of Fetal Liver Haematopoietic Stem and Progenitor Cells.” Nature ۶۰۹, no. 7928 (September 22, 2022): 779–۸۴. https://doi.org/10.1038/s41586-022-05203-0.